มติชนกรุ๊ป : หนังสือพิมพ์และนิตยสารในเครือมติชน

หน้าแรก

เลือกอ่านฉบับย้อนหลัง

[email protected]

วันที่ 01 มกราคม พ.ศ. 2563 ปีที่ 25 ฉบับที่ 448

ช่องทางสร้างอาชีพ

พัชรพร องค์สรณะคมกุล

"คนแพ็กหนังสือ" อาชีพตั้งต้นชีวิตใหม่ ของอดีตผู้ต้องขังหญิง วัย 41 ปี

ภาพของ "นักโทษในคุก" ในสายตาคนทั่วๆ ไป มักจะออกมาไม่ดีเท่าใดนัก แม้จะเข้าไปอยู่เพียงชั่วคราว กลับตัวกลับใจทำตัวดีจนพ้นโทษ จนสามารถออกมามีชีวิตใหม่ข้างนอกได้แล้ว แต่การเริ่มต้นของคนเหล่านี้ ยังเป็นเรื่องยากและละเอียดอ่อนกับสังคม หรือแม้กระทั่งตัวของผู้พ้นโทษเองอยู่ดี

คุณติ๊ก - ธิดารัตน์ ศักดิ์คำดวง ผู้พ้นโทษในโครงการโอกาส วัย 41 ที่ปัจจุบันมีอาชีพเป็น คนแพ็กหนังสือของสำนักพิมพ์ผีเสื้อ "เส้นทางเศรษฐี" มีโอกาสได้พูดคุยเกี่ยวกับเรื่องราวชีวิตของเธอ โดยพี่ติ๊กเล่าให้ฟังว่า เมื่อก่อน เธอทำหน้าที่หาคนไปทำงานนวดต่างประเทศ เมื่อติดต่อได้แล้วก็ส่งต่อให้กับพี่สาวของเพื่อน ทำไปได้สักระยะก็มีเพื่อนเข้ามาร่วมทำงานกันกับเธอ โดยเพื่อนคนนี้จะเป็นคนติดต่อลูกค้าแล้วโอนเงินเข้ามาในบัญชีของเธอ

"พอเขาติดต่อลูกค้าได้ เขาก็ให้ลูกค้าโอนเงินผ่านบัญชีพี่ แต่เขาไม่ยอมเอาเงินที่ลูกค้าจ่ายไปทำเรื่องให้ พี่ก็เลยติดร่างแห โดนแจ้งความจับในคดี พ.ร.บ.แรงงานไปด้วย มีเจ้าทุกข์ 3 คน ซึ่งเขาก็อยู่กันคนละจังหวัด และเรากับ 3 คนนี้ก็ไม่ได้รู้จักกัน เลยต้องติดคุกทั้งหมด 3 ที่ เป็นเวลา 3 ปีกับอีก 9 เดือน"

ที่แรกที่คุณติ๊กโดนขัง คือ ทัณฑสถานหญิงกลาง มีการตัดสินให้จำคุกทั้งหมด 2 ปี แต่เธอได้รับการอภัยโทษจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ โทษจำคุกจึงลดเหลือ 1 ปี 4 เดือน เมื่อพ้นจากทัณฑสถานหญิงกลาง เธอต้องเข้าไปอยู่ในเรือนจำจังหวัดนครสวรรค์อีก 1 เดือน ในคดีฉ้อโกง

"มันทำใจไม่ได้หรอกที่จะต้องเข้าไปอยู่ในนั้น ตอนที่ติดที่แรก ก็มีความหวังอยู่ตลอดเวลาว่าจะได้กลับออกไปหาลูก นี่คือความหวังเพียงอย่างเดียวเลยในตอนนั้น พอได้รับการอภัยโทษ มันก็เลยลุ้นว่าเราน่าจะได้กลับบ้านเร็วกว่าเดิม แต่ก็ต้องไปติดที่นครสวรรค์อีก 2 เดือน แต่พี่รับสารภาพ โทษเลยเหลือ 1 เดือน ก็บอกไม่ถูกนะ เพราะความหวังของเรามันยิ่งไกลเข้าไปใหญ่เลย ญาติก็ไม่มาหาเพราะมันไกล ไหนจะค่าใช้จ่ายอีก เราก็เข้าใจเขาแต่มันก็รู้สึกเคว้งๆ พอครบเดือนก็ไปติดที่เชียงรายต่ออีก 2 ปีเต็ม ระหว่างนั้นก็มีโอกาสได้เรียนพวกงานฝีมือจากที่นั่นมา" คุณติ๊ก กล่าว

เธอเล่าต่อว่า เมื่อพ้นโทษออกมาแล้ว ก็มีอาการฟุ้งซ่านอยู่พักหนึ่ง อีกทั้งอยากมีงานทำ จึงเข้าโซเชียลเสิร์ชหางาน และคิดว่ามันต้องมีสักที่สิ ที่มีงานให้คนพ้นโทษอย่างเธอทำ

"ตอนที่อยู่ข้างในเรือนจำ ก็ได้ยินแต่ข่าวจากญาติๆ ที่เข้าไปเยี่ยมนักโทษว่า สังคมข้างนอกไม่ได้ให้โอกาสกับคนที่ก้าวออกมาจากคุกมาเริ่มใหม่ ก็ฟุ้งซ่านแหละ แต่เราก็ยังเชื่อว่ามันจะต้องมีสักที่ที่ให้โอกาสเรา แล้วจังหวะมันดีตรงมีน้องคนหนึ่งเข้ามาแนะนำ โครงการโอกาส ให้รู้จัก ซึ่งโครงการนี้เป็นโครงการที่ให้โอกาสผู้พ้นโทษได้มีงานทำ ตอนนั้นในใจเราก็คิดนะว่า มันมีจริงๆ เหรอโอกาสที่จะเริ่มใหม่ ก็งงนิดหน่อยแต่ก็คิดว่า เอาวะ เราไม่มีอะไรเสียหายอยู่แล้ว จะเสียเวลาก็เสียไป เพราะเข้าไปอยู่ในนั้นมา มันก็เสียเวลาไปเยอะแล้ว แค่อีกสักนิดก็ไม่เป็นไรหรอก จึงเข้าไปอบรมกับทางโครงการ ที่ศูนย์จิตตะปัญญา เพื่อให้เรามีใบรับรองว่าเราปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสภาพจิตใจเราแล้ว เพื่อให้ออกมาสู้สังคมภายนอกได้" คุณติ๊ก กล่าวอย่างนั้น

หลังจากอบรมเสร็จและมีใบรับรองการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแล้ว ทางโครงการโอกาส ก็ได้ติดต่อเข้าไปหาคุณติ๊กเพราะเห็นว่าเธอสามารถทำงานฝีมือได้ จึงเสนอให้ลองทำงานฝีมือแล้วส่งไปให้ทางโครงการโอกาส เมื่อเล็งเห็นถึงฝีมือทางโครงการโอกาสจึงป้อนงานเข้ามาให้คุณติ๊กเรื่อยๆ จนในที่สุดเธอก็ได้มาเจอกับสำนักพิมพ์ผีเสื้อ ที่กำลังต้องการคนไปช่วยงานเป็นเวลา 1 สัปดาห์พอดี

"ทางสำนักพิมพ์เขาแจ้งมาว่า เขาต้องการคนไปช่วยงานแค่ 1 อาทิตย์ แต่พอมาทำจริงๆ แล้วเจอคุณแพท ที่เป็นเจ้าของ เขาถามว่าพี่สามารถช่วยเขาได้นานแค่ไหน พี่ก็ตอบว่าช่วยได้เรื่อยๆ ก็เลยได้เข้ามาทำงานเป็นคนแพ็กหนังสือในสำนักพิมพ์ตั้งแต่ตอนนั้นเลย รวมๆ แล้วก็อยู่ที่นี่มา 6 เดือนแล้วค่ะ" คุณติ๊ก กล่าวด้วยรอยยิ้ม

อดไม่ได้ที่จะถามถึงความรู้สึกที่ได้โอกาสในการเริ่มต้นชีวิตใหม่ คุณติ๊ก กล่าวว่า ตอนแรกที่เข้าไปทำงาน เธอรู้สึกกลัวว่าคนจะมองยังไง และเป็นกังวลว่าเพื่อนๆ ในที่ทำงานจะรับไม่ได้ ยังไม่ได้บอกใครหรอกว่าเราผ่านอะไรมา จึงทำงานไปเรื่อยๆ จนทางโครงการเข้าไปเยี่ยม ทุกคนในออฟฟิศจึงรู้เรื่องของเธอ หลายๆ คนตกใจไม่คิดว่าคุณติ๊กจะผ่านการจำคุกมา เพราะเธอดูแลพูดคุยกับคนในที่ทำงานปกติ ไม่ได้มีท่าทีน่ากลัวอะไร คุณติ๊ก กล่าวว่า เมื่อได้ฟังคนที่ทำงานตอบมาแบบนี้ มันทำให้เธอรู้สึกชื่นใจ มีความกล้า และสบายใจขึ้นมาก แต่ก็มีบางกลุ่มที่เขาสะกิดใจ เธอก็เลือกที่จะนิ่งเฉยและทำงานของตัวเองให้ดีที่สุด

"ตอนนี้ก็มีความสุขกับชีวิตดีค่ะ ครอบครัวก็ดีใจไปกับเราด้วย ที่เราสามารถก้าวข้ามกรอบที่ใครๆ ตราหน้าว่า คนที่อยู่หรือเคยอยู่ในเรือนจำ ไม่สามารถออกมามีอาชีพ หรือกลับตัวกลายเป็นคนดีได้ มันทำให้เรามีความสุข แล้วเรามีกำลังใจที่จะสู้ต่อ" คุณติ๊ก กล่าว

ด้าน คุณแพท - ธนิษฐา แดนศิลป์ บรรณาธิการบริหารสำนักพิมพ์ภารตะ ได้พูดถึงเหตุผลที่เป็นส่วนหนึ่งในสังคมที่ให้โอกาสกับผู้พ้นโทษว่า เธอมีความเชื่อในความเป็นมนุษย์ เพราะไม่มีใครอยากมีชีวิตที่เลวร้ายไปตลอด เธออยากมีส่วนที่จะให้โอกาสคนได้มีพื้นที่หรือที่ทางที่จะเริ่มต้นชีวิตใหม่ได้ในสังคม จากที่เธอให้คุณติ๊กมาทำงาน มันทำให้เธอได้เห็นว่า เขาได้เห็นว่าเขามีศักยภาพในตัวเอง มากกว่าที่จะไปเลือกเดินในทางที่ผิด

"ถ้าเรามัวแต่กลัว เราก็จะตั้งกำแพงไว้ตลอด แต่ถ้าลองเปิดโอกาสให้กับเขา สังคมมันก็ไม่จำเป็นตั้งกั้นกำแพงสูงๆ กับคนพ้นโทษที่กลับใจแล้ว เขาสามารถกลายเป็นส่วนดีได้ สามารถขับเคลื่อนสังคมไปในทางที่ดีได้เหมือนกัน" คุณแพท กล่าวทิ้งท้าย

ผู้พ้นโทษที่สนใจ หรือ นายจ้างท่านใดสนใจ อยากให้โอกาส ติดต่อได้ที่ เฟซบุ๊ก โอกาส, ไลน์ @okas หรืออีเมลก็ได้ที่ [email protected]

หน้า 28