มติชนกรุ๊ป : หนังสือพิมพ์และนิตยสารในเครือมติชน

หน้าแรก

เลือกอ่านฉบับย้อนหลัง

วันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2559 ปีที่ 29 ฉบับที่ 633

ตลาดสินค้าเกษตรก้าวหน้า

ทะนุพงศ์ กุสุมา ณ อยุธยา

"กลุ่มทอผ้าศิลปาชีพบ้านทหารผ่านศึก" ที่อำเภอพบพระ จังหวัดตาก

"กลุ่มทอผ้าศิลปาชีพบ้านทหารผ่านศึก" ก่อตั้งขึ้นเมื่อคราวที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จฯ ทรงเยี่ยมชาวบ้าน ที่บ้านหมู่ที่ 4 ตำบลรวมไทยพัฒนา อำเภอพบพระ จังหวัดตาก เป็นหมู่บ้านที่รวมครอบครัวของทหารผ่านศึกจากหลายแห่งแล้วมอบที่ดินทำกิน พร้อมส่งเสริมอาชีพการเกษตร เลี้ยงสัตว์ และด้วยความห่วงใยในเรื่องการทำกิน พระองค์ได้ทรงมอบงานทอผ้าให้แก่แม่บ้านของหมู่บ้านแห่งนี้เพื่อสร้างเป็นรายได้เสริม

ภารกิจของกลุ่มทอผ้าศิลปาชีพบ้านทหารผ่านศึก คือการนำด้ายที่ถูกส่งมาจากศูนย์ศิลปาชีพมาทอเป็นผืน จากนั้นทางศูนย์จะรับซื้อกลับไปเพื่อนำไปใช้ในกิจกรรมการตัดเย็บต่างๆ อย่างไรก็ตาม แม่บ้านกลุ่มนี้ยังต่อยอดด้วยการทอผ้าขาวม้าพร้อมกับตัดเย็บย่ามใส่สิ่งของไว้จำหน่ายหารายได้เพิ่มอีกด้วย

คุณชะลอ เอี่ยมสะอาด ผู้ใหญ่บ้าน เปิดเผยถึงจุดเริ่มต้นของกลุ่มแม่บ้านนี้ว่า จากคราวที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จมาที่หมู่บ้านแห่งนี้เมื่อปี 2537 โดยมีสมาชิกกลุ่มได้เข้าเฝ้าฯ รับเสด็จ พระองค์ทรงเป็นห่วงว่าแม่บ้านจะมีรายได้ไม่เพียงพอแก่การครองชีพจึงให้มีการทอผ้าเป็นอาชีพเสริม

ช่วงแรกของอาชีพนี้แม่บ้านแต่ละครอบครัวที่สนใจจะทอผ้าอยู่กับบ้านตัวเอง พอในปี 2546 ทาง อบจ. ได้มาสร้างโรงทอผ้าขึ้นเพื่อให้ชาวบ้านมารวมตัวกันทอผ้า เพื่อจะได้มีการแลกเปลี่ยนความรู้ ทักษะ ระหว่างกัน สำหรับผ้าที่ใช้ทอเป็นผ้าฝ้ายที่ทางศูนย์ศิลปาชีพจัดส่งเป็นด้ายมาให้กับทางกลุ่มเพื่อให้สมาชิกทอขึ้นเป็นผืนแล้วซื้อกลับ

คุณชะลอ เป็นผู้ใหญ่บ้านมาตั้งแต่ปี 2551 และมีบ้านพักอยู่เลขที่ 82 หมู่ที่ 4 ตำบลรวมไทยพัฒนา อำเภอพบพระ จังหวัดตาก โทรศัพท์ (085) 734-4121 ได้ให้รายละเอียดต่ออีกว่า ชาวบ้านที่มารวมตัวกันเป็นครอบครัวของทหารผ่านศึกที่มาจาก 3 แห่ง ได้แก่ พิษณุโลก พิจิตร และเพชรบูรณ์ จำนวน 40 ครอบครัว กับของนครสวรรค์ อุทัยธานี อีก 10 ครอบครัว และที่ตาก สุโขทัย กำแพงเพชร อีกจำนวน 50 ครอบครัว รวมทั้งสิ้น 100 ครอบครัว มาตั้งแต่ปี 2533 เพื่อเข้าร่วมโครงการจัดสรรที่ดินทำกินของตำบลคีรีราษฎร์ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก

ผู้ใหญ่บ้านเล่าว่า ชาวบ้านได้รับการจัดสรรที่ดินให้รายละ 20 ไร่ มีบ้าน 1 หลัง ที่อยู่ 2 งาน แล้วส่งเสริมอาชีพต่างๆ ให้ ได้แก่ ปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ เพื่อต้องการให้เป็นหมู่บ้านมั่นคงแนวชายแดน ดังนั้น จึงอยู่ที่บ้านหมู่ 4 ตำบลรวมไทยพัฒนา เพียงแห่งเดียว ส่วนงานเกษตรกรรมที่ชาวบ้านทำกันอยู่ ได้แก่ การปลูกข้าวโพด ถั่ว พริก และผักอื่นๆ ข้าวโพดที่ปลูกปีละ 2 ครั้ง ครั้งแรกปลูกเดือนพฤษภาคม ไปเก็บราวเดือนสิงหาคม ช่วงที่ 2 ปลูกประมาณเดือนกันยายน ไปเก็บเดือนกุมภาพันธ์ปีถัดไป

คุณบุญโชย แสนสุภา ประธานกลุ่ม ให้รายละเอียดเพิ่มอีกว่า เมื่อคราวที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงให้อาชีพงานทอผ้าแก่แม่บ้านที่อยู่ในหมู่บ้านแห่งนี้ ชาวบ้านยังไม่มีความรู้เกี่ยวกับการทอผ้าแต่อย่างใดเลย จึงต้องมีการจัดวิทยากรจากกรมพัฒนาฝีมือแรงงานมาฝึก ใช้เวลา 1 เดือน

ส่วนอุปกรณ์เครื่องมือที่ใช้ทอผ้าอยู่ในโรงทอนั้นสมาชิกจัดทำกันเอง ส่วนเส้นด้ายที่นำมาทอถูกส่งมาจากศูนย์ศิลปาชีพ สำหรับกลุ่มแม่บ้านนี้ตั้งเป็นทางการมาตั้งแต่ปี 2542 มีสมาชิกเริ่มต้นที่ 25 คน ปัจจุบันเหลือ 20 คน

"ชาวบ้านจะใช้ช่วงเวลาว่างจากงานประจำมาทอผ้า ไม่มีการบังคับหรือกำหนดว่าใครจะทอจำนวนเท่าไร แต่ในทุก 4 เดือน จะมีการมารับผ้าที่ทอกลับไป โดยแม่บ้านจะได้รับค่าตอบแทนเป็นอัตราค่าจ้างทอผ้าในราคาเมตรละ 50 บาท และทุกคนจะต้องทอผ้าเป็นลายลูกแก้วเท่านั้น"

ประธานกลุ่มชี้ว่า ถ้ามาทอผ้าเต็มที่ทั้งวันสามารถทอผ้าได้คนละ 5 เมตร ราคาค่าจ้างทอผ้าเมตรละ 50 บาท ถือเป็นรายได้เสริมที่ดีเพราะลงทุนเพียงแต่แรงเท่านั้น ทั้งนี้ เฉลี่ยรายได้ต่อคนต่อเดือนประมาณ 5,000 บาท และจะหักเงินเข้ากลุ่มม้วนละ 1 เมตร เพื่อใช้เป็นค่าใช้จ่ายของกลุ่ม

อย่างไรก็ตาม ยังมีแม่บ้านบางคนมีเครื่องทอผ้าติดตั้งไว้ที่บ้านอีกสำหรับไว้เพื่อทอผ้าขาวม้าขาย สร้างรายได้เพิ่มอีกทาง สำหรับผ้าขาวม้าที่ทอขายมีความยาว 2 เมตร กว้าง 90 เซนติเมตร เป็นผ้าฝ้ายชนิดเดียวกับผ้าที่ทอส่งศูนย์ ผ้าขาวม้าขายส่งผืนละ 150 บาท

นอกจากนั้นแล้ว สมาชิกกลุ่มบางคนที่มีฝีมือการตัดเย็บยังต่อยอดด้วยการรับผ้าขาวม้าไปตัดเป็นเป้หรือย่ามใส่ของ ซึ่งผ้าขาวม้า 1 ผืน สามารถตัดเป็นย่ามได้จำนวน 3-4 ใบ (ขึ้นอยู่กับขนาด) แล้วจำหน่ายราคาส่งใบละ 120 บาท จึงทำให้คนทอผ้าขาวม้ามีรายได้อีกทางหนึ่งด้วย

ประธานกลุ่มระบุว่า จุดเด่นของงานผ้าทอผืนของกลุ่มแม่บ้านคือ ใช้ผ้าฝ้าย ทนทาน สีไม่ตก ดังนั้น ลูกค้าที่เคยซื้อไปใช้จะติดใจแล้วสั่งซื้ออีก สำหรับสินค้าของกลุ่มไม่เพียงมีวางขายให้แก่คณะที่เข้ามาเยี่ยมชมเท่านั้น ยังมีพ่อค้ามาซื้อไปขายต่อตามแหล่งท่องเที่ยว อีกทั้งยังรับงานตัดตามออเดอร์

ท่านใดที่สนใจผลิตภัณฑ์ของกลุ่มทอผ้าศิลปาชีพบ้านทหารผ่านศึก ไม่ว่าจะซื้อไปใช้เอง เป็นของฝาก ของขวัญในวาระสำคัญต่างๆ หรือสนใจจะนำไปขาย อีกทั้งยังรับผลิตงานตามออเดอร์ด้วย สอบถามรายละเอียดได้ที่ คุณบุญโชย แสนสุภา โทรศัพท์ (084) 437-9301

หน้า 108